Kun je de hemel ontdekken? Nee, is het antwoord van auteur Harry Mulisch. Maar de Bijbel denkt daar heel anders over, vertelde dr. M. Klaassen tijdens zijn nieuwjaarspreek in de hervormde gemeente (PKN) van Groot-Ammers. Hij preekte over een visoen van Johannes en legde onder meer uit waarom wij dit visioen dit jaar hard nodig hebben: “Ook in 2023 zal het plan van God door de hand van Christus succesvol voortgaan.”
Op de eerste dag van het nieuwe jaar begon Klaassen zijn preek met een verwijzing naar ‘De ontdekking van de hemel’, een van de beroemdste Nederlandse boeken. Daarin laat auteur Harry Mulisch een personage op zoek gaan naar de hemel. Hij komt heel dichtbij maar wordt dan getroffen door een meteoriet. De boodschap van Mulisch is volgens de predikant dat God niet toestaat dat mensen de hemel ontdekken. Maar volgens hem laat God Johannes juist wel de hemel ontdekken. Als kerntekst voor zijn preek koos hij Openbaring 4: 2b en 3: ‘En zie, er stond een troon in de hemel, en op de troon zat Iemand. En Hij Die daar zat, zag eruit als de stenen jaspis en sardius. En er was een regenboog rondom de troon, die eruitzag als een smaragd.’
Kronieken van Narnia
In het begin van zijn preek stond Klaassen even stil bij de geopende deur in de hemel die Johannes ziet. “Die open deur laat ons zien dat er een wereld achter deze wereld is. Kennen jullie de Kronieken van Narnia van C.S Lewis, jongens en meisjes? Er is een land achter de kleerkast. Er is een wereld achter deze wereld. Miljoenen mensen houden daar vandaag de dag geen rekening meer mee en leven met een gesloten wereldbeeld. Ze denken dat er niet meer is dan dat je kunt zien. Maar er is een deur. Een deur betekent dat die wereld achter deze wereld toegankelijk is. Een deur biedt opening. Tegelijkertijd betekent een deur ook beperkte toegankelijkheid. Als de deur dicht is, kom je er niet in. Er is een deur, maar wel beperkt toegankelijk. Een deur begrenst.
Niet iedereen ziet die deur. Als je Lewis gelezen hebt weet je dat. Lucy ziet die deur en gaat door de kleerkast naar Narnia. De andere kinderen zien het niet. Niet iedereen ziet het. Alleen wie kijkt met geloofsogen gaat die deur zien.”
De troon
De predikant deelde zijn preek op in drie onderdelen en zoomde daarbij allereerst in op de troon uit het tekstgedeelte. Er zijn volgens hem echter ook heel veel tronen in de wereld, maar er is ook een onzichtbare troon: “De troon van satan. We leven in een wereld waarin de satan oppermachtig is. Hoe komt het dat geloofsgemeenschappen vervolgd worden? Hoe komt het dat in Nigeria duizenden christenen op de vlucht zijn voor moslimmilities? Dat kerken opgeblazen worden? Hoe komt het dat mensen hier in het Westen verblind zijn voor God en Zijn evangelie? Hoe komt het dat miljoenen mensen verslaafd zijn aan pornografie en geldzucht? Omdat er een troon is die je niet ziet, maar die wel heel reëel is en heel veel macht heeft.”
Maar God laat volgens Klaassen zien dat er nog een troon is, waarmee hij terugkeert naar de tekst. “De troon spreekt een taal, die troon heeft vanmorgen een boodschap. De eerste christenen hadden het moeilijk. Er was vervolging, verdeeldheid, verwarring. Net als vandaag. Maar hier is Gods antwoord voor Johannes en voor ons: ‘Ik regeer!’. Hoe vreemd het ook gaat, hoe wonderlijk de geschiedenis ook loopt, hoe moeilijk de kerk het ook heeft: er is een troon! En de troon is het symbool van heerschappij. Dat betekent dat de Heere regeert, God heeft het voor het zeggen.”
Persoon op de troon
Wat inderdaad, God zit op die troon. En dat brengt de predikant bij het tweede onderdeel waar hij dieper op in wil gaan: de Persoon op de troon. “Johannes vertelt ons niet hoe de Heere eruitziet. Hoe zou dat ook kunnen? Hoe kun je ooit God omschrijven? Maar een ding is duidelijk: het is oogverblindend wat hij ziet, majestueus, een kleurenspektakel. Van de jaspis zijn verschillende soorten. Waarschijnlijk bedoelt Johannes hier de doorzichtige soort. Ik denk dat omdat we die in hoofdstuk 21 ook tegenkomen. Als het licht erop valt, geeft hij een witte, heldere en stralende glans.
De sardius is rood, een dieprode kleur. De kleur van vuur. En vuur is in de Bijbel een teken van Gods aanwezigheid. Sommige uitleggers stellen dat die stenen ook een betekenis hebben. De jaspis is het symbool van Gods stralende heerlijkheid en glorie. De rode kleur van sardius staat symbool voor Zijn liefde en Zijn toorn.”
Waarom wij dit visioen nodig hebben
Het was niet alleen een beeld voor Johannes, maar ook voor ons vandaag, zo betoogde Klaassen: “Aan het begin van 2023 geeft God ook ons dit visioen: ‘Ik zit op de troon. Ik regeer. Mij is gegeven alle macht in hemel en op aarde. Ik heb de touwtjes in handen.’ Dat visioen hebben wij ook hard nodig. Wij kennen de toekomst niet, ik weet niet eens wat er morgen komt. Wij zijn mensen van de dag. Maar wat een troost dat je dit mag weten. Er is er Een die het heden kent en de toekomst overziet.”
Er is volgens de predikant nog een reden waarom dit visioen juist ook voor ons zo belangrijk is: “Het lijkt wel alsof wij vandaag in een wereld leven waarin God afwezig is. Dat is natuurlijk niet zo, maar dat wordt wel gesuggereerd. Er was voor Hem geen plaats in de herberg en er is voor Hem ook geen plaats meer in onze moderne Westerse samenleving. Je komt God niet meer tegen in de lesboeken, op straat, in reclames en op het journaal. En het gevaar is dat je Hem zomaar zou kunnen vergeten. En helaas gebeurt dat bij heel veel mensen. Misschien op zondag nog een beetje, maar doordeweeks is God de grote afwezige. Hij lijkt weg uit onze wereld en samenleving. Hooguit wordt God nog een beetje de God die alles heeft gemaakt en in gang heeft gezet, maar nu alles een beetje op z’n beloop laat.”
“Maar dat is zo ver weg bij hoe de Bijbel ons de levende en actieve God tekent”, vervolgde Klaassen. “Hij houdt alle dingen in Zijn hand en geeft je van minuut tot minuut adem in de mond. Dát is de ware levende God. Maar zelfs als wij geloven in die troon en dat God op die troon zit, zijn jij en ik nog zo geneigd om ons te laten leiden door wat we zien en ervaren. Veel meer dan de dingen die je niet ziet. We laten ons zo makkelijk beïnvloeden door wat er om ons heen gebeurt. We raken het zicht op God daardoor kwijt. Als het niet lekker loopt, laten we ons zo snel leiden door bezorgdheid, verwarring of frustratie. Gelukkig mag ik door het geloof weten dat zelfs als ik het overzicht verliest, God dat niet doet.”
De predikant vertelde daarna over Reinhold Messner, de man die als eerst de Mount Everest beklom. “Een keer was voor hem niet genoeg, hij wilde nog een keer. Toen ze hem vroegen waarom hij dat wilde, zei hij: ‘Het is zo geweldig en bijzonder als je daarboven bent. Waarom? Op de top komen alle lijnen samen.’ Gemeente, dat geldt nu voor God ook. Bij Hem komen alle lijnen samen. Wat geeft dat een rust als je dat mag geloven. Hij heeft het overzicht. Ook als ik het niet meer heb. Daarom is dit visioen zo nodig voor dit nieuwe jaar. Er is een troon en op die troon zit Iemand. En bij Hem komen alle lijnen samen.”
Regenboog rondom de troon
In het derde onderdeel van zijn preek sprak Klaassen over de regenboog rondom de troon. “Wisten jullie dat er in de hemel ook een regenboog is? Ik moet er wel direct bij zeggen: dit is geen gewone regenboog. Dit is een hele bijzondere die eruitziet als een smaragd. Dat is een groene edelsteen. Groen staat symbool voor leven, in dit geval voor eeuwig leven. Wat betekent die regenboog? De regenboog is in de Bijbel het symbool van het verbond. Daarom is het ook zo erg dat die regenboog gekaapt is door de LHBTI-beweging. Na de zondvloed sluit God een verbond met Noach en die boog betekent dat de Heere trouw is aan wat Hij heeft beloofd. God doet wat Hij belooft en is trouw aan Zijn verbond. Daar is de regenboog het teken van.”
En juist dat verbond is volgens de predikant ontzettend belangrijk: “Ik durf gerust te zeggen dat het verbond de grond van de werkelijkheid is. Het verbond draagt alle dingen. De schepping, de kerk, het persoonlijke geloofsleven, het is allemaal verworteld in het verbond en de trouw van de Verbondsgod. Daarom is het zo geweldig om aan het begin van het nieuwe jaar te mogen zien dat er een regenboog rondom de troon is. Ook in 2023 is God de God van het verbond. Hij is geen God die willekeurig regeert, maar een God die Zich houdt aan Zijn Woord en verbond.”
“Dat verbond rust op Christus”, vervolgde Klaassen. “Dat verbond wordt gedragen door het Middellaarswerk van de Heere Jezus. Dat betekent dat ook in 2023 het plan van God door de hand van Christus succesvol zal voortgaan. Dat mag moed geven. Als ik om me heen kijk, kan ik heel gedeprimeerd worden. Ik zie kerken in verwarring en kerken sluiten. Maar dat betekent niet dat het uit Gods hand loopt, dat Gods plan mislukt. Natuurlijk niet! God is trouw aan Zijn verbond. En dat geeft mij in 2023 als predikant weer de moed om de kansel op te gaan. Dat geeft u in 2023 pleitgrond om zegen te verwachten. Daarom mogen wij in 2023 bidden om de voortgang van Gods werk in onze kinderen en jongeren, dat er mensen tot bekering komen en mensen mogen groeien in de kennis van Gods Woord en wil. Waarom we dat mogen vragen? Omdat God trouw is aan Zijn verbond!”
Even later benadrukt de predikant nogmaals het belang van de regenboog rondom de troon: “Die regenboog is er om God als het ware er dag en nacht aan te herinneren dat Hij een verbond heeft en dat Hij de trouwe Verbondsgod is. Die regenboog garandeert ons: God gedenkt Zijn verbond! Ook in 2023 is God trouw aan Zijn verbond!”
De hemel ontdekken
“Kun je de hemel ontdekken?”, kwam Klaassen aan het einde van zijn preek terug op de vraag die hij aan het begin al stelde. “Harry Mulisch meende van niet. Wij weten beter. Hij had geen gelijk. Je kunt de hemel ontdekken. ‘En zie, er was een deur in de hemel.’ Lieve gemeente, die deur is er nog steeds. Ook vanmorgen staat hij open. Heeft u het gezien? Wij weten niet wat het jaar ons brengen zal, maar we weten één ding wel: we hebben een profetisch woord dat zeer vast is. Dit gedeelte nodigt je vanmorgen uit: kijk met de bril van het Woord en leef met de ogen van het geloof. Dan kun je zeggen: ‘Ik zie, ik zie wat jij niet ziet!’
Dan mag je weten: er is een troon, er wordt geregeerd. En er is Iemand op de troon. Als Hij in Christus uw Vader is, dan heeft Hij u lief en zal Hij u alle dingen doen meewerken ten goede. En er is een regenboog rondom de troon. God zal Zijn waarheid nimmer krenken, maar eeuwig Zijn verbond gedenken!”
Gepubliceerd op CVandaag, 6 januari 2023