Een studerende jongere uit onze gemeente wordt in haar opleiding geconfronteerd met de gedachte dat alle godsdiensten min of meer op hetzelfde neerkomen. Ze vraagt: Hoe moet je daar tegenaan kijken?Wat je schrijft is heel herkenbaar. Veel mensen vandaag gaan uit van de opvatting dat alle religies min of meer waar zijn en/of hetzelfde bedoelen. Bekend is het beeld van de reizigers die van verschillende kanten dezelfde berg beklimmen en uiteindelijk allemaal op dezelfde top terechtkomen: alle religies zijn paden naar dezelfde top: God of het goddelijke. Ook kom je regelmatig het beeld van de blinden en de olifant tegen: een groep blinden mag een olifant betasten en moet vertellen hoe de olifant er uit ziet. Degene die de slagtand te pakken heeft, beschrijft natuurlijk iets heel anders dan degene die de slurf of het oor heeft. Ze zijn allemaal overtuigd van hun gelijk, maar hun visie is toch beperkt, want ze missen het zicht op dehele olifant. Conclusie: het goddelijke is te groot om door een religie beschreven te worden.
Ondertussen zijn aanhangers van die religies het daar natuurlijk helemaal niet mee eens. Een moslim gelooft heilig dat Mohammed de laatste en grote profeet is naar wie we allemaal luisteren moeten. Een christen gelooft echter dat Jezus als Zoon van God de weg naar God is – terwijl een jood dat laatste helemaal niet mee kan maken.
Waarom kan het pluralisme niet waar/coherent zijn?
* De claims van de verschillende godsdienst zijn tegenstrijdig en niet te verenigen. Neem bijvoorbeeld Jezus: je kunt niet tegelijk beweren dat hij alleen maar een profeet is (jood/moslim) én dat Hij de mensgeworden God is. Een tweede voorbeeld: God. Is Hij een persoon of niet? Moslims, christenen en joden menen het eerste; Hindoes echter geloven niet in een persoonlijke God. Sommige varianten van het Boeddhisme geloven zelfs helemaal niet in een god! Je ziet: deze claims zijn niet met elkaar te verenigen.
* Wat pluralisten eigenlijk denken is dat aanhangers van een bepaalde religie er naast zitten. Ze dénken het zicht op de waarheid te hebben, maar dat is niet zo. Gelovigen hebben last van een beperkte, bekrompen visie. Wij, pluralisten weten hoe de vork echt in de steel zit: alle religies zijn hetzelfde.
* Het grappige is dat pluralisten dus in dezelfde valkuil vallen als die kortzichtige gelovigen. Zij – de gelovigen – denken het bij het rechte eind te hebben en vinden dat anderen ernaast zitten. Ondertussen denken de pluralisten precies hetzelfde! Zij -de pluralisten- denken het bij het rechte eind te hebben – ‘alle religies zijn gelijk’ – en vinden dat anderen ernaast zitten.
* Het zijn de pluralisten dus die het rechte zicht op de waarheid hebben. Dat is een nogal grote claim! Je claimt dus dat je het inzicht hebt wat anderen niet hebben.
* En zo valt het pluralisme in zijn eigen zwaard. Ze vinden godsdiensten en gelovigen vaak ‘intolerant’ en ‘exclusief’ – maar dat zijn ze zelf ook!
Als christenen geloven we dat:
* …door de zonde de relatie met God verbroken is
* …we nog steeds religieus zijn (vandaar het bestaan van de verschillende godsdiensten)
* …maar we de goede kennis van God missen
* …daarom vanuit onszelf God niet meer kunnen kennen
* …tenzij God Zich zelf aan ons bekendmaakt (openbaart)
* …dit heeft God gedaan: door Zijn Woord en uiteindelijk door Zijn Zoon
* …omdat Jezus God en mens is kan Hij ons weer terugbrengen bij God
* …vandaar dat Hij – en Hij alleen – mag zeggen: Ik ben de Weg, de Waarheid en het Leven. Niemand komt tot de Vader dan door Mij (Joh. 14: 6).
* …door te geloven in Jezus: a) worden onze zonden vergeven; b) wordt de relatie met God weer hersteld en c) kunnen we God weer werkelijk kennen.