In lijn met de Heilige Schrift en in verbondenheid met de visie van ondermeer de Engelse Puriteinen zie ik een blijvende plaats voor Israël in het heilshandelen van God. Gods bewaring van Israël door de geschiedenis dient een doel. Juist omdat God trouw is aan Zijn verbond met Abraham, is Hij niet los van Israël. Al zijn zij vijanden wat het Evangelie betreft, wat de verkiezing betreft zijn het geliefden vanwege de vaderen (Rom. 11: 28). Daarom is er hoop voor Israël en geloof ik met Paulus dat God Zich opnieuw in genade tot hen zal wenden. Het ‘gans Israël’ uit Romeinen 11 slaat volgens mij – en vele commentatoren delen die mening – op het etnische Israël.
Niet alleen het Nieuwe Testament geeft grond voor deze hoop, er is ook een ‘tegoed’ in het Oude Testament. Wij zijn in onze generatie getuige geweest van de vervulling van de belofte van terugkeer van Israël: ‘Ik zal u uit de heidenvolken halen en u uit alle landen bijeenbrengen. Dan zal Ik u naar uw land brengen’ (Ez. 36: 24). Deze belofte slaat in eerste instantie op de terugkeer uit Babel, maar beperkt zich daar niet toe. Er is een dimensie die nog niet vervuld is, of die bezig is tot vervulling te komen. Vers 10 spreekt over heel het huis van Israël, in zijn geheel. Dat kan niet slaan op de fractie van het volk die terugkeerde uit de Ballingschap. Het gaat hier over een terugkeer van het collectieve volk Israël, uit alle landen.
Dat is de eerste stap: terugkeer. Maar daar blijft het niet bij. Terugkeer betekent nog niet dat het goed is tussen God en Israël. Daar is meer voor nodig. Daarom spreekt Ezechiël 36 ook over de vernieuwing van Israël: ‘Ik zal rein water op u sprenkelen en u zult rein worden… Ik zal u een nieuw hart geven… ‘Ik zal Mijn Geest in uw binnenste geven…’ (25-27). Het gaat hier om een radicale vernieuwing. Een wedergeboorte. Water en Geest doet denken aan Johannes 3: tenzij dat iemand opnieuw geboren wordt uit water en Geest, hij kan het koninkrijk van God niet ingaan… (Joh. 3: 5).
Er komt een dag dat Israël zal delen in de zegeningen van het nieuwe verbond, het nieuwe verbond dat door Jezus werkelijkheid is geworden en de vervulling is van het verbond met Abraham. Zonder de precieze details in te willen vullen, stem ik van harte in met de Engelse puritein John Owen: ‘Wat voor Koninkrijk de Heere Christus zal beginnen in de wereld, en uitoefenen onder Zijn heiligen, het begin ervan moeten de Joden zijn’ en: ‘Wat de Heere Christus met hen zal doen en door hen, is niet zo helder; dit is zeker: dat hun terugkeer geweldig zal zijn, heerlijk – als leven uit de doden’.
‘Het volk Israël staat een geweldige toekomst te wachten’, in: Profetisch Perspectief, nr. 92 (herfst 2016), 24.